z natury rzeczy
-
Ziemia jako sprawca czynności 12.01.201612.01.2016W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
-
Cykliczny a cyrkularny1.04.20191.04.2019Czy istnieje różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem wydarzenie cykliczne a wydarzenie cyrkularne? Mam tu na myśli chociażby wszelkie święta ruchome, np. Wielkanocy, pomiędzy którymi nie ma równych interwałów czasowych. Jeśli cykliczność zakłada równe odstępy, to czy lepsza dla nazwania świąt ruchomych nie byłaby cyrkularność?
-
lata dwutysięczne
2.10.20222.10.2022Drodzy Państwo, mam pytanie o skrócony zapis frazy „lata dwutysięczne”. Lata dziewięćdziesiąte zapisujemy jako „lata 90.”. Czy analogiczny zapis – „lata 00.” dla lat dwutysięcznych byłby właściwy?
Z poważaniem
Ewa Sętowska
-
Liczenie dni6.04.20186.04.2018Witam
Mam taki problem, nie potrafię bez wątpliwości przełożyć ilości dni policzonych z kalendarza na rzeczywiste odzwierciedlenie. Policzony z kalendarza np. jeden dzień do czegoś, jak rozumieć od dnia, który już trwa. Jako 24 h od chwili mówienia, traktować cały trwający dzień jako jeden, czy ten jeden dzień, czy jako resztę trwającego dnia do północy?
Pozdrawiam
-
Piszemy o sowieciarzu
4.01.2022Szanowni Państwo,
jak należy zapisywać wyraz sowieciarz – małą czy dużą literą? Jakie jest jego dokładne znaczenie?
Z wyrazami szacunku
Czytelniczka
-
różności składniowe23.12.200223.12.2002Dzień dobry,
mam problem natury językowej. Jeżdżąc autobusami, często widzę niepokojące plansze: „Proszę nie zanieczyszczać pojazd”, „Ustąp mi miejsce”, co, przyznaję, kłuje mnie w oczy. Użyłabym tu dopełniacza, ale może jestem niechlujna. Poza tym zapomnieć hasło czy zapomnieć hasła?
Byłabym niezmiernie wdzięczna za odpowiedź, choć zdaję sobie sprawę, że jest Pan bardzo zajętą osobą.
Z wyrazami szacunku, dziękując z góry
Ala Baster
-
sobie
29.03.202329.03.2023płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...
Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,
Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).
A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...
Z poważaniem
-
uczta suto zakrapiana3.09.20143.09.2014Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad poprawnością pojawiającego się często w prasie określenia uczta suto zakrapiana alkoholem lub zakrapiana alkoholem. Czy nie jest to pleonazm? W tym kontekście samo zakrapiany znaczy już przecież zapijany alkoholem.
Będę wdzięczna za odpowiedź. -
Wcięcie akapitowe po formie adresatywnej
8.01.20248.01.2024Szanowni Państwo,
czy po użyciu przecinka po zwrocie grzecznościowym na początku pisma (np. „Szanowni Państwo,”), dalszą część tekstu piszemy od nowego wersu z użyciem wcięcia akapitowego, czy bez tego wcięcia.
Z poważaniem
-
w żadnym wypadku
24.07.202124.07.2021Czy forma "W żadnym wypadku nigdy" jest poprawna, czy może jest pleonazmem?
